Varsity Fanclub – Tik Tok.mp3

 Dzikie psowate

© communitytable.com

Zapewne wielu z Was, słysząc słowo „psowate” widzi przed oczami głównie wilka czy lisa, ewentualnie pojawi się jakiś kojot czy dingo. Nic bardziej mylnego! Do tej rodziny zalicza się ponad 40 gatunków, z czego niektóre łatwo jest pomylić z innymi zwierzętami, gdyż psów wcale nie przypominają. Psowate należą do ssaków drapieżnych (Carnivora), do których należą między innymi niedźwiedzie czy koty. Psowate znane są na świecie już od eocenu, to jest od ponad 50 mln lat.Występowanie.
Przez wiele milionów lat, psowate rozprzestrzeniły się na niemalże cały świat – nie występują tylko na Antarktydzie oraz niektórych wyspach (Madagaskar, Hawaje, Filipiny, Borneo i Nowa Zelandia). Canidae mają duże zdolności przystosowawcze, dzięki czemu są w stanie żyć na rozmaitych terenach: pustyniach piaszczystych (fenek) i lodowych (piesiec), lasach (pies leśny), w górach (wilk), a także na otwartych terenach Afryki (likaon). Niektóre z nich, przez to, że ludzie niszczą ich naturalne środowiska, zdołały przystosować się do życia w mieście, szukając jedzenia w kubłach na śmieci (lisy, kojoty).

Charakterystyka.
Psowate są zwierzętami o bardzo zróżnicowanych wielkościach. Najmniejszym przedstawicielem jest lis pustynny (do 40 cm długości), największym zaś wilk szary (do 110 cm długości). Większość z nich to zwierzęta o długich łapach, zakończonych tępymi pazurami, których, w przeciwieństwie do kotów, nie mogą chować. Przednie łapy liczą pięć palców, tylne cztery, jedynym wyjątkiem jest likaon, u którego obie łapy liczą po cztery palce.

Czaszka jest wydłużona o dość dużej pojemności. Na głowie znajdują się duże, trójkątne uszy, nos jest spiczasty. Psowate posiadają długie, smukłe ciało zakończone puszystym ogonem. Ciekawostką mogłoby się okazać dla nas to, że narząd kopulacyjny samców wspomagany jest przez baculum (kość prącia), przez co w czasie kopulacji para pozostaje ze sobą złączona. W zależności od gatunku trwa to od kilku minut do nawet godziny.

© gamesoflight.deviantart.com

To, jak pies będzie wyglądał, zależy głównie od klimatu z jakiego pochodzi. Większość psowatych ma sierść w kolorze szarym lub rudym, jaśniejszą na brzuchu, pysku i łapach. Jednakże niektóre mają sierść w kolorze pisaku (fenek), niektóre w kolorze śniegu (piesiec). Wszystko ma związek z tym, że jako drapieżniki muszą wtapiać się w otoczenie.

Charakterystyczną cechą jest tnąco-kruszący typ uzębienia, z silnie rozwiniętymi łamaczami i kłami, zdolnymi rozkruszyć bardzo twarde elementy – kości, poroże. Ponadto psowate mają bardzo charakterystycznie rozbudowane kości przedramienia i płuca o dużej pojemności, przystosowane do długiego i intensywnego biegu. Są to zwierzęta niezwykle wytrzymałe, najszybszymi biegaczami są kojoty (60 km/h), wilki zaś uznane zostały za najbardziej wytrzymałe (są w stanie przebyć w ciągu dnia nawet 200 km).

Psowate mają bardzo dobrze rozwinięte zmysły słuchu i węchu, mające bardzo duże znaczenie przy komunikowaniu się i poszukiwaniu pokarmu. Najsłabiej rozwiniętym u nich zmysłem jest wzrok.

Polowanie.
Technika polowania psowatych polega na ataku z zaskoczenia lub długotrwałym pościgu. Gdy już uda im się pochwycić ofiarę, wgryzają się w gardło i trzymają tak długo, póki zwierze nie wyda ostatniego tchnienia. Gdy gonią duże zwierzęta (na przykład jelenie), kąsają je w miękkie części ciała aby spowolnić ucieczkę.

Tryb życia.
Aktywne zarówno dniem i nocą. Chronią się w norach, które wykopują same lub zabierają je innym zwierzętom, a także w jaskiniach, szczelinach skalnych albo wykrotach (dziura po wyrwanym drzewie). Są albo samotnikami (małe gatunki jak lisy) lub żyją w silnie zhierarchizowanych stadach, czyli watahach (wilki). Niektóre gatunki łącza się w pary na całe życie. Wszystkie gatunki, bez względu na miejsce występowania łączy jedna cecha – terytorializm. Każdy z nich zajmuje określony teren (areał osobniczy, terytorium), który następnie znakuje (moczem, kałem lub wydzielinami zapachowymi).

©warrenphotographic.co.uk

Komunikacja.
Do komunikacji zwierzęta te wykorzystują głownie zapachy i akustykę (wycie, szczekanie). Gdy ma miejsce kontakt bezpośredni (oba zwierzęta stoją blisko siebie), w grę wchodzą także sygnały wizualne, czyli mowa ciała.

Pożywienie.
Samotnie egzystujące osobniki polują głównie na małe kręgowce – gryzonie i ptaki. Te, które żyją w watahach porywają się na zdobycz dużo większą – duże ssaki kopytne. W diecie psowatych w razie potrzeby znajdzie się także padlina, trawa. Ponadto jeden z gatunków (wilk grzywiasty) musi spożywać tak zwane wilcze jabłko. Często atakują zwierzęta hodowlane, przez co są tępione.

Rozród.
Ruja u dzikich psowatych, w przeciwieństwie do ich udomowionych krewniaków występuje tylko raz w roku. Ciąża trwa od 50 do 80 dni, w zależności od gatunku, po której na świat przychodzi od jednego do kilkunastu młodych. Małe Canidae rodzą się owłosione z zamkniętymi oczami i uszami. Przez pierwsze cztery do ośmiu tygodni pozostają pod opieką rodziców, po czym opuszczają ich i ruszają w świat.

Systematyka.
Stara systematyka dzieliła psowate na trzy podrodziny: Caninae (7 rodzajów z 31 gatunkami), Simocyoninae (3 rodzaje z 3 gatunkami) i Otocyoninae (1 rodzaj z 1 gatunkiem). Nowoczesna systematyka opiera się na badaniach genetycznych, a także na anatomii porównawczej i diametralnie zmieniła pogląd na rodzinę psowatych, ten podział możecie zobaczyć .tu.

Ochrona gatunków.
Obecnie większość gatunków znajduje się pod ochroną, a w tym kilka jest krytycznie zagrożonych (kaberu, lis wyspowy).

Inne.
* nie zapadają w sen zimowy, wyjątkiem jest jenot.
* na wolności dożywają od 8-18 lat, jednakże ze względu na choroby i polowania średnia życia jest zazwyczaj o wiele krótsza. Zdarza się, że młode nie przeżywają pierwszych dwóch miesięcy.
* udowodniono, że dzikie psowate da się udomowić. Gatunkiem słynącym z łatwego udomawiania jest fenek.

© Załoga Chartykasa